المجلة الدولية لتكوين البحوث متعددة التخصصات

اللغة والفهم

(ژبه یا پوهونه او راپوهونه)

احسان الله بامير

أستاذ مساعد ، جامعة باكتيا ،

غارديز ، بكتيا ، أفغانستان

ehsanpamir@gmail.com

DOI: 10.52984 / ijomrc1103

الملخص:

د ژبې د پېژندن او تعريف په اړه داسې ویل شوي دي ، ژبه د غږې سېمبولونو سيستم دی ، چې دهغه په واسطه انسانان يوې ډلې او ديوه کلتور د برخه و رس توګه متقابله پوهونه او راوه. د ژبې په اړه داسې هم ویل شوي دی: ژبه په واقعیت کې يوه ټولنيزه ، اکتسابي او ثقافي پديده ده ، نه عضوي ، فطري او طبعي. دلته ټولنیز په دې مانا چې به په ټولنه کې زده کيږي. هر څوک چې ه هره ولنه کې اوسېږي ، دهمغه ټولن ژبه زده کوي او د همغه ولنې د وګړو په به خبرې کوي. اکتسابي ه دې مانا ده چې په ټولنه کې کسب کيږي. داسې هم ویلای شو کله چې موږ په ټولنه کو کسب او کار زده کوو همداسې ژبه هم زده کولای نطق شو ، پسانه طبعي توګه موږ ته ژبه نه ده رازده شوې ، دلته باید یوې (تهکۍ ته پاملرنه وکړو) یا خبرو کولو توان أو قوت په فطري توګه ورکړی دی ، یعني هر انسان چې هغه ګونګ نه وي ، معیوب نه وي ، يور به خبرې کوي ، دا خبرې کول فطري ضر دي الله تعالی انسان ته دا توانايي ورکړې ، چې وغږيږي او نورو مخلوقات دا توانايي نه ده ورکړې چې خبرې وکړي ، د یوې ژبې زده کړه بله موضوع ده. د ټولنې څخه زده کړه ده ، دلته دوې خبرې ضرور دي یو دا چې ژبه کسبي ده او په ټولنه کې زده او بل دا چې خبرې کول او د خبرو کولو توان فطري دی ، اللهالی دا قوت یوازې انسانی ورېیه یا ژبه بیا په دریو لارو تر سره کیږي ، چې یو ډول یې په غهيزه ده ، چې خلک یو له سره خبرې کوي او پوهونه راپوهونه کوي ، دویم ډول یې په لیاته ډوله ، چېکیو ه وله ، راپوهونه تر سره کيږي ، دریم ډول یې اشاروي ده ، چې د اشارو او حرکتونو په واسطه انسانان یو له بله سره پوهوي.